Naslovna Zanimljivosti KARAĐORĐEVA ZVEZDA SA MAČEVIMA

KARAĐORĐEVA ZVEZDA SA MAČEVIMA

1
Ratna odlikovanja Kraljevine Srbije, foto: Prokuplje press
Ad

Orden Karađorđeve zvezde sa mačevima je najveće ratno odlikovanje Kraljevine Srbije. Ustanovljen je “Zakonom o odličju Karađorđeva zvezda”, koji je kralj Petar Prvi Karađorđević potpisao 1. 1. 1904. godine u Topoli povodom 100-godišnjice Prvog srpskog ustanka.

Ovim Zakonom se ustanovljavalo odlikovanje “Karađorđeva Zvezda” kojim se odlikuju pojedinci za “priznanje i odlikovanje zasluga stečenih za Kralja i Otabinu kako u miru tako i u ratu.”

Za zasluge u miru dodeljivala se Karađorđeva zvezda a za zasluge u ratu Karađorđeva zvezda sa mačevima, što je bilo regulisano članom 3. pomenutog zakona.

Prvi ordeni Karađorđeve zvezde sa mačevima dodeljeni su tek 1913. godine, posle završtetka rata sa Turcima 1912. godine, znači punih 9 godina od ustanovljenja ordena.

Prvobitnim Zakonom o Karađorđevoj zvezdi sa mačevima, bilo je predviđeno da se ovim ordenom odlikuju samo oficiri. Međutim, kako je u ratovima 1912.1913. i 1914. godine veliki broj redova, kaplara i podoficira učinio ceo niz veličanstvenih herojskih dela u borbi sa neprijateljem, to je Uredbom od 28.5.1915 ustanovljen Zlatni i Srebrni vojnički orden Karađorđeve zvezde sa mačevima kojim su odlikovani redovi, kaplari i podoficiri za zasluge u ratu i koji su po rangu bili izjednačeni.

Oficirski orden Karađorđeve zvezde sa mačevima je imao četiri reda.

– Karađorđevom zvezdom sa mačevima I reda odlikovano je samo 3 Srbina i to:

  – Kralj Aleksandar Karađorđević

  – Vojvoda Stepa Stepanović

  – Vojvoda Živojin Mišić

 – Karađorđevom zvezdom sa mačevima II reda odlikovano je samo 4 Srbina i to                              

– Vojvoda Radomir Putnik

– Vojvoda Stepa Stepanović

– Vojvoda Živojin Mišić

– Vojvoda Petar Bojović

– Karađorđevom zvezdom sa mačevima III reda odlikovano je ukupno 118 Srba i dobrovoljaca u srpskoj vojsci. Iz topličkog okruga ovim ordenom je bio odlikovan pukovnik Avram Dragojlović iz Prokuplja.

– Ordenom Karađorđeve zvezde sa mačevima IV reda bilo je odlikovano 1.146 srpskih oficira.

– Zlatnim vojničkim ordenom Karađorđeve zvezde sa mačevima bilo je odlikovano 1.074 srpskih vojnika, kaplara i podoficira.

– Srebrnim vojničkim ordenom Karađorđeve zvezde sa mačevima bilo je odlikovano 1.449 srpskih vojnika, kaplara i podoficira.

Po rangu srpskih ordena, Karađorđeva zvezda sa mačevima oficirskog reda nalazila se na prvom mestu, dok je Zlatni i Srebrni vojnički orden Karađorđeve zvezde sa mačevima bio na trećem mestu, izjednačen sa oficirskim ordenom Belog orla sa mačevima 4. i 5. stepena.

Tek 1. aprila 1938. godine, skoro 20 godina od završetka oslobo­dilačkih ratova, kada je dobar deo nosilaca Karađorđeve zvezde sa mačevima poumirao od posledica ranjavanja i ratnih napora, donet je Zakon kojim su nosioci ovog odlikovanja stekli pravo na mesečnu naknadu od 300 dinara, pravo na besplatno lečenje u državnim bolnica­ma i besplatno putovanje  državnim železnicama i brodovi­ma. Kod prijema u državnu službu, pod jednakim uslovima, odlikovani ordenom Karađorđeve zvezde sa mačevima imali su prednost.

Posle drugog svetskog rata, preživeli nosioci ordena Karađorđeve zvezde sa mačevima po svim pravima su bili izjednačeni sa nosiocima ordena Narodnog heroja.

U vojsci Kraljevine Srbije oficir nije mogao da bude predložen za orden Karađorđeve zvezde sa mačevima, ako se sa tim predlogom nije složila većina oficira u puku.

Zlatnim i Srebrnim vojničkim ordenom Karađorđeve zvezde nije mogao biti odlikovan redov ili podoficir, ako prilikom njegovog predlaganja većina vojnika ne bi iskoračila jedan korak ispred stroja u znak podrške.

Izvor: Knjiga “Toplički vitezovi”, Radoje Kostić

4
0
Prethodni tekstREPLIKA ZASTAVE KOSTE VOJINOVIĆA U MUZEJU
Sledeći tekstJOŠ JEDNA PROMOCIJA KNJIGE ĐORĐA MITROVIĆA

1 KOMENTAR

  1. Ma da li je moguće da su posle Drugog svetskog rata oni što su zatirali sve srpsko i što su branili da se o srpskim slavnim danima bilo šta i pominje izjednačio ove ljude sa “svojim” narodnim herojima? Kako su ih samo ponižavali i vređali! Eto, Milunki Savić su, sram ih bilo, dali penziju narodnog heroja i stan. A u kraljevini, za koju je krvarila ko zna koliko puta, iz zahvalnost su dali da bude čistačica u banci.

POSTAVI ODGOVOR

Molimo unesite svoj komentar!
Ovde unesite svoje ime